In de vallei van de Grote Nete levert het Agentschap voor Natuur en Bos inspanningen om geschikt habitat te creëren voor Porseleinhoen en Kwartelkoning (foto Stephanie Schelfhout)

Het ELAND-team bundelt een brede expertise in het beheer en herstel van ecosystemen. In het kader van het realiseren van de instandhoudingsdoelstellingen moeten verschillende natuurtypes in kwaliteit hersteld worden. Dit herstel is echter vaak geen evidentie, en vereist een gedegen kennis van zowel de abiotische als de biotische knelpunten. Vooral herstel van percelen die gedurende lange of korte tijd een landbouwgebruik gekend hebben, is vaak problematisch. Het omvormen van heide of halfnatuurlijke graslanden naar landbouw vergt bij wijze van spreken slechts enkele uren tijd, terwijl de weg terug er vaak een is van meerdere tientallen soms zelfs honderden jaren.

Om voor specifieke percelen een efficiënt hersteltraject uit te stippelen, is een grondig onderzoek van bodem en vegetatie cruciaal. De nutriëntenbeschikbaarheid, het ontbreken van typische doelsoorten en de sterk gewijzigde bodembiota spelen bepalen samen de kansen voor herstel. Het ELAND-team heeft de expertise om deze knelpunten te identificeren, en bovendien te bepalen via welk beheer het herstel op de meest efficiënte en kosteneffectieve manier kan gerealiseerd worden. Daarbij worden diverse types maatregelen afgewogen zoals het klassieke maaibeheer, uitmijnen, chopperen, ontgronden, additie van zaad en/of hooi of bodembiota.

In opdracht van onder andere het Agentschap voor Natuur & Bos (ANB), de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en Natuurpunt (NP) werd verspreid over heel Vlaanderen al onderzocht wat de potentie is van voormalige landbouwgronden voor herstel van heischraal grasland, heide, glanshavergrasland (met grote pimpernel), grote vossenstaarthooilanden, dotterbloemgraslanden en moerasspirearuigten, blauwgrasland,… Het ELAND-team beschikt over het nodige veldmateriaal. Bovendien kunnen chemische analyses binnen een strikt kwaliteitssysteem uitgevoerd worden in het goed uitgeruste chemisch laboratorium van het Labo voor Bos & Natuur.

Staalnames met sterk geïnteresseerd publiek in Rijmenam (foto An De Schrijver)

Ijzerrijke bodems zijn keihard, en het nemen van bodemstalen is eveneens keihard werken (foto An De Schrijver)

Op de knieën voor het bestuderen en verzamelen van bodem in de Vallei van de Grote Nete (foto Stephanie Schelfhout)